Macar edebiyatının önemli yazarlarından olan Magda Szabo'nun otobiyografik romanı Kapı. İki günde bitirdiğim, merak ve ilgiyle okuduğum oldukça sürükleyici bulduğum bir roman.
Kitapzen.com kategorilerde, dünya edebiyatı altında farklı ülkelerin edebiyatlarına ait kitaplar ve yazarlar bulunuyor. Ara sıra onları inceler ve kitapları favorilerime eklerdim, bu kitabı da o şekilde almış oldum ve gerçekten iyi buldum.
Konusu şöyle; Emerenc adında kapıcılık yapan yaşlı bir kadın ve evinde işlerine yardıma geldiği kadın yazar arasında zamanla gelişen ilginç bir sevgi bağı. İlginç olmasının nedeni karakterin sıradışılığında yatıyor aslında. Otobiyografik olması açısından da roman gerçeğe dayanıyor, okurken karaktere dair güçlü tasvirlerden de bunun ip uçlarını alabiliyoruz.
Emerenc güçlü, gizemli, görmüş geçirmiş, açık sözlü, son derece gururlu, realist ve oldukça alışılmadık tepkileri olan bir kadın. Yaşadıkları sanki onu kale gibi sert ve heykel gibi hareketsiz bırakmış, ilk başlarda bu garip tavırlarına kesinlikle anlam verilemeyen, roman ilerledikçe ise her tepkisinin ve davranışının kendi içinde 'mantıklı' bir zemine oturtulmaya başlanan bir hikayesi var. Yaşadığı hayat ve başına gelenler onun karakterini öyle bir şekillendirmiş ki; her şeyin fazlasıyla farkında ve soğukkanlı. Fiziksel bir güç gerektirmeden yapılan her iş ve meslek ile aydın ve yazar kısmı ile adeta dalga geçişi ve değer vermiyor görünüşünün sebebi yine kendi geçmişinde gizleniyor. Örneğin film çekmeyi insanları kandırmak olarak görüyor ve değer vermiyor.
Hayatında büyük sırlar var ve tüm sırlarını anlattığı bir kişi yok, herkese farklı konularda farklı sırlar vermiş. Parça parça hikayelerini öldükten sonra arkadaşlarının birleştirmeye çalışmasını gülerek izleyecekmiş gibi geliyor insana.
Emerenc evinde çalıştığı yazar ve yazarın ailesi ile köpekleri Vialo ile zamanla çok güçlü bir bağ kuruyor ama bu bağı tanımlamak çok kolay değil, huzur veren bir yanı yok çünkü bu bağın. Öldükten sonra gizemli bir şekilde kimseye açmadığı evinin kapısını ve önemli eşyalarının büyük bir kısmını yazara bırakarak aslında ne kadar bu bağı önemsediğini gösteriyor. Bana biraz Amok Koşucusu adlı kitaptaki bir başka hizmetçi karakteri hatırlattı bu kitap.
Kitabın filminin de çekildiğini öğrendim (The Door), kitaptaki tasvirlere göre kafamda oluşan Emerenc tipine birebir örtüşen bir oyuncu seçmişler (üstteki resim), bu güçlü karakteri filme nasıl yansıttılar merakımdan en kısa zamanda izlemeyi planlıyorum.
Kayıtlar
